W świecie, w którym terminy zdrowia psychicznego są często używane zamiennie, istotne jest zrozumienie różnic między chorobą psychiczną, a problemami ze zdrowiem psychicznym, w tym trudnościami emocjonalnymi. Wstępne dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) sugerują, że około 1 na 4 osoby na świecie doświadcza pewnego rodzaju zaburzeń psychicznych w danym momencie swojego życia. To stanowi ogromną grupę ludzi, którzy potrzebują zrozumienia, wsparcia i właściwej opieki.

Ale czy każdy, kto doświadcza trudności ze zdrowiem psychicznym, w tym emocjonalnych, ma chorobę psychiczną? Niekoniecznie. Dr Judith Beck, znana terapeutka poznawczo-behawioralna, mówi:

„Trudności emocjonalne mogą wynikać z wielu różnych źródeł i nie zawsze muszą oznaczać obecność zaburzeń psychicznych”.

Choroby psychiczne, takie jak depresja, schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa, czy zaburzenia lękowe, są to medycznie zdiagnozowane stany, które wpływają na sposób, w jaki myślimy, czujemy i zachowujemy się. Są to przewlekłe stany, które mogą wymagać długotrwałego leczenia, w tym farmakologicznego.

Z drugiej strony, problemy emocjonalne, takie jak trudności w radzeniu sobie ze stresem, problemami w relacjach czy kontrolowaniem gniewu, mogą być przejściowe i często mogą być efektywnie zarządzane przez krótkoterminowe interwencje terapeutyczne lub zmiany stylu życia, najczęciej bez konieczności wprowadzenia farmakoterapii.

Pomimo tego, że choroby psychiczne i problemy emocjonalne mogą występować razem, nie są tożsame i wymagają różnego rodzaju interwencji.

Częstość więc widzenia problemów z emocjami, jako symptom choroby lub zaburzenia psychicznego wynika w dużej mierze z braku edukacji i zrozumienia. Ludzie mają naturalną tendencję do generalizowania swoich doświadczeń, co oznacza, że mogą postrzegać swoje przejściowe trudności emocjonalne (problemy ze zdrowiem psychicznym) jako symptom choroby psychicznej, rzadziej na odwrót.

Jest to zrozumiałe, biorąc pod uwagę złożoność naszego psychologicznego krajobrazu i często niejednoznaczność symptomów. Ponadto, jak zauważa dr Daniel Pine z National Institute of Mental Health, media często niepoprawnie używają terminologii związanej ze zdrowiem psychicznym, co może wprowadzać w błąd publiczność i utrwalać niewłaściwe postrzeganie tych kwestii. Wreszcie, stygma związana z chorobą psychiczną może prowadzić do bagatelizowania lub ukrywania prawdziwych problemów zdrowia psychicznego.

Równie istotne jest to, że tendencja do mylenia tych dwóch pojęć nie zawsze polega na bagatelizowaniu symptomów. W rzeczywistości, istnieje również odwrotna strona medalu – niektórzy ludzie szukają diagnozy choroby psychicznej, kiedy faktycznie zmagają się z problemami natury emocjonalnej.

W czasach, kiedy problemy ze zdrowiem psychicznym są coraz częściej omawiane i akceptowane, niektóre osoby mogą być skłonne do „etykietowania” swoich przeżyć w kontekście choroby psychicznej, zamiast zrozumieć je jako część naturalnej reakcji emocjonalnej na stresujące sytuacje.

Profesor Ethan Cross z University of Michigan podkreśla, że:

„Człowiek nie musi cierpieć na chorobę psychiczną, aby doświadczać trudności emocjonalnych. Emocje, nawet te intensywne i trudne do zarządzania, są naturalną częścią ludzkiego doświadczenia.”

Uważa się, że takie nadmierne szufladkowanie może prowadzić do nadmiernego polegania na medycznych interwencjach lub lekach, podczas gdy skuteczniejsze może okazać się wsparcie psychologiczne. To pokazuje, jak kluczowe jest prawidłowe rozróżnienie pomiędzy tymi dwoma pojęciami – zarówno dla poprawy indywidualnego dobrostanu, jak i dla skuteczności systemu opieki zdrowotnej.

Rozpoznanie, czy mamy do czynienia z chorobą psychiczną, czy z problemami emocjonalnymi, wymaga czasami profesjonalnej oceny. Pomimo tego, są pewne wytyczne, które mogą nam pomóc zrozumieć, z czym mamy do czynienia.

Na ogół, problemy emocjonalne są często reakcją na konkretną sytuację lub zdarzenie i mają tendencję do ustępowania, kiedy stresujący czynnik zniknie. Możemy sobie z nimi radzić poprzez zmianę okoliczności, rozmowę z zaufanym przyjacielem czy terapeutą, lub za pomocą różnych strategii samopomocowych, takich jak medytacja, ćwiczenia fizyczne czy techniki relaksacyjne.

Choroby psychiczne natomiast, wpływają detrymentalnie na codzienne funkcjonowanie jednostki i nie ustępują, nawet kiedy stresujące okoliczności ulegają zmianie. Mogą wymagać leczenia farmakologicznego, terapii oraz kompleksowego planu wsparcia.

Jeżeli nie jesteś pewien czy to, co doświadczasz, to choroba psychiczna czy problemy emocjonalne, najlepszym rozwiązaniem jest skonsultować się z profesjonalistą ds. zdrowia psychicznego.

Samopomoc w radzeniu sobie z problemami emocjonalnymi: Skuteczne techniki dla najczęściej występujących wyzwań.

1. Radzenie sobie ze stresem: Ćwiczenia relaksacyjne, takie jak medytacja, głębokie oddychanie, joga lub tai chi, mogą pomóc zredukować poziom stresu. Regularne ćwiczenia fizyczne, zdrowe odżywianie i odpowiednia ilość snu są również niezbędne do utrzymania zdrowia psychicznego.
2. Zarządzanie gniewem: Techniki zarządzania gniewem obejmują uczenie się rozpoznawania znaków, które wskazują na rosnący gniew, zanim stanie się on niekontrolowany, stosowanie technik relaksacyjnych, takich jak głębokie oddychanie czy medytacja, i poszukiwanie konstruktywnych sposobów wyrażania gniewu.
3. Zmagania z lękiem: Praktyki uważności i medytacji często są pomocne w radzeniu sobie z lękiem. Inne techniki, takie jak techniki ekspozycji (stopniowe narażanie się na sytuacje, które wywołują lęk, aby zredukować reakcję lękową), mogą być również skuteczne.
4. Radzenie sobie z samotnością: Budowanie więzi społecznych, angażowanie się w działania społeczne, znalezienie hobby, które daje poczucie celu i przynależności.
5. Problemy z poczuciem własnej wartości: Techniki afirmacji, praca nad akceptacją siebie, uważność oraz identyfikowanie i kwestionowanie negatywnych schematów myślowych mogą pomóc poprawić samoocenę.

---

Pamiętaj, że podczas gdy te techniki samopomocy mogą być skuteczne, nie zastąpią profesjonalnej pomocy. Jeżeli zmagasz się z problemami emocjonalnymi lub podejrzewasz, że moga być one objawami choroby psychicznej skontaktuj się ze specjalistą.

Jeśli spodobał Ci się ten wpis polub go. Jeśli interesują Cię podobne tematy zostaw mi komentarz.

Pozdrawiam,

Zuzanna

---

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat prowadzenia rozmów o samobójstwie, gorąco polecam mojego nowego ebooka „Otwarte rozmowy o samobójstwie w pracy socjalnej”.

Ebook ten został stworzony z myślą o pracownikach socjalnych, ale będzie również przydatny dla każdego, kto chce zrozumieć, jak skutecznie pomagać osobom borykającym się z myślami samobójczymi. W książce znajdziesz:

🔹Praktyczne wskazówki dotyczące rozpoznawania czerwonych flag samobójstwa
🔹Techniki rozpoczynania i prowadzenia rozmów na temat samobójstwa
🔹Sposoby wsparcia osób z myślami samobójczymi
🔹Przykłady studiów przypadków i analiza sytuacji

Ebook „Otwarte rozmowy o samobójstwie w pracy socjalnej” będzie dostępny już od 1 Czerwca 2023.

Zapisz się już teraz do Newslettera Zawodowego Pomagacza, żeby nie przegapić premiery i super zniżki na zakup e-booka!

Pamiętaj, że każda osoba potrzebuje wsparcia, a nasza wiedza i empatia mogą uratować życie. Dziękuję, że jesteś ze mną w tej ważnej misji.

---

Zuzanna Gąsienica

Podobne artykuły.

Zuzanna Gąsienica

SZKOLENIA I KONSULTACJE Z PROBLEMATYKI SAMOBÓJSTW

Dodatkowo może zainteresować Cię PDF o symptomach wyczerpania psychicznego.