Plan bezpieczeństwa dla osoby dotkniętej przemocą domową

Przemoc domowa jest problemem bardziej powszechnym niż wydaje się na pierwszy rzut oka. Wg danych Agencji Praw Podstawowych UE 19% kobiet w Polsce doświadczyło przemocy, w tym przemocy w rodzinie. Wg ONZ, w 2017 roku z rąk mężów, partnerów czy członków rodziny ginęło dziennie 137 kobiet.

Wszystkie formy przemocy domowej – psychologiczna, finansowa, seksualna, emocjonalna i fizyczna – wynikają tylko z jednego – z pragnienia sprawcy do przejęcia władzy i kontroli nad partnerem lub innymi członkami rodziny. Niestety przemoc domowa jest zjawiskiem powtarzalnym, i bardzo często zagraża zdrowiu i życiu osób w kierunku których jest skierowana.

Za przemoc domową zawsze odpowiedzialny jest jej sprawca i nie ma dla jego zachowania żadnego usprawiedliwienia. Ofiara nigdy nie ponosi odpowiedzialności za stosowaną wobec niej przemoc i nie powinna być za to obwiniana. Obwinianie jest jednak czymś, co sprawcy przemocy robią bardzo często, aby usprawiedliwić swoje zachowanie. Racjonalizują je zrzucając winę na coś (związek, praca, dzieciństwo, choroba, brak pieniędzy) lub kogoś (partner, rodzice, dzieci, szef) innego za to, co oni robią, próbując w ten sposób uniknąć osobistej odpowiedzialności za swoje czyny.

O ile ofiary przemocy nie zawsze są w stanie odejść od swojego oprawcy, o tyle mogą i powinny zadbać o zminimalizowanie skutków kolejnych ataków.

Opracowanie indywidualego planu bezpieczeństwa jest zatem dobrym sposobem na ochronę siebie i dzieci. Znajomość schematu zachowań partnera, ułatwi przewidzenie wystąpienia kolejnej awantury, mogącej skończyć się przemocą fizyczną. Plan ten pomaga również zastanowić się, w jaki sposób możesz zwiększyć swoje bezpieczeństwo w związku przemocowym lub jeśli zdecydujesz się odejść.

Ten wpis jest wyącznie punktem startowym w Twojej podróży do wolności. Ważne jest uzyskanie dostępu do specjalistycznej pomocy – szczególnie jeśli rozważasz odejście z przemocowego związku.

UWAGA: W sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia wynikającego ze stosowania przemocy w rodzinie, w pierwszej kolejności zawsze należy skorzystać z numeru alarmowego 112, w celu uzyskania pomocy. 

Zanim przejdziemy do planu bezpieczeństwa przypominam, że w celu przeciwdziałania przemocy domowej Policja udostępniła alternatywne kanały komunikacji, które mogą okazać się niezastąpione w otrzymaniu niezbędnego wsparcia.

Jednym z nich jest aplikacja mobilna Alarm112, która w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia umożliwia przekazanie zgłoszenia alarmowego do Centrum Powiadamiania Ratunkowego, przez osoby, które z różnych powodów, nie mogą w danym momencie wykonać połączenia głosowego. Poprzez wybór odpowiednich znaków graficznych (obrazów) osoba w potrzebie może szybko zidentyfikować rodzaj problemu i miejsca zdarzenia oraz wskazać służby, której pomoc jest konieczna. 

Kolejną opcją wartą uwagi jest aplikacja Moja Komenda, która umożliwia kontakt telefoniczny z dyżurnymi jednostek organizacyjnych Policji właściwych ze względu na miejsce zamieszkania. Dzięki temu osoby dotknięte przemocą domową mogą uzyskać dostęp do bazy danych zawierającej informacje o dostępnych dla nich obiektach policyjnych, a także dane kontaktowe ponad 8 tysięcy dzielnicowych z terenu kraju, którzy wyposażeni są w telefony komórkowe, a także posiadają indywidualne adresy poczty elektronicznej. Oznacza to możliwość nawiązania bezpośredniego kontaktu telefonicznego, czy skierowania korespondencji e-mail do właściwego dzielnicowego. Pamiętajmy, że ta aplikacja została przygotowana z myślą o osobach, które kontaktują się z Policją w sytuacjach innych, niż te alarmowe i bezpośrednio zagrażające ich życiu lub zdrowiu.

Twój Parasol to jeszcze jedna bezpłatna mobilna aplikacja, dzięki której osoby żyjące w przemocowym związku mogą uzyskać wsparcie i informacje. Poza materiałami edukacyjnymi aplikacja umożliwia dostęp do bazy organizacji oferujących bezpłatne wsparcie.

Nie możesz powstrzymać przemocy i nadużyć partnera – tylko on może to zrobić. Ale niezależnie od tego, czy zdecydujesz się zakończyć związek, czy zostać, dobrym pomysłem jest poszerzenie wiedzy o tym, jak postępować w różnych sytuacjach.

Ogólne zasady bezpieczeństwa w przemocowym związku.

• Zawsze miej pod ręką naładowany telefon i bądź gotowa zadzwonić pod numer alarmowy 112 albo 997. Najlepiej ustaw opcję szybkiego wybierania, co znacznie przyspieszy zaalarmowanie policji o tym, że jesteś w niebezpieczeństwie.
• Poinformuj zaufanych sąsiadów o sytuacji i poproś ich, aby zadzwonili na policję, jeśli usłyszą podejrzane dźwięki.
• Jeśli masz dzieci naucz je, jak wezwać pomoc. Bezwzględnie zakaż im interwencji w celu obrony Ciebie, gdyż mogą zostać zranione przez agresywnego partnera.
• Warto jest wymyślić z dziećmi słowa – hasła, dzięki którym będą w stanie szybko rozpoznać sytuacje kryzysowe i bezpiecznie opuścić dom lub wezwać pomoc bez bycia zauważonymi.
• Pamiętaj, że dzieci nigdy nie powinny próbować wzywać pomocy przez telefon w obecności sprawcy przemocy, ponieważ może to dodatkowo zagrozić ich bezpieczeństwu.
• Zaplanuj możliwe drogi ewakuacyjne dla każdego pokoju w domu, a nawet przećwicz ucieczkę – przygotuj klucze do drzwi / okien i zawsze trzymaj je w jednym miejscu. Dorób zapasowe klucze i również miej je zawsze pod ręką. Przećwicz ucieczkę z dziećmi.
• Staraj się nie nosić w domu apaszek ani długiej biżuterii, które mogą zostać wykorzystane do duszenia Cię.
• Jeśli masz taką możliwość znajdź sposób na odkładanie małych sum pieniędzy bez wzbudzenia podejrzeń partnera. Odłożone pieniądze pomogą Ci na wypadek, gdybyś musiała uciekać.
• Dobrym rozwiązaniem jest spakowanie zapasowej torby dla siebie i dzieci zawierającej: pieniądze, zmianę ubrań, dodatkowe klucze do domu / samochodu, akty urodzenia, akty małżeństwa, paszporty, wszelkie dokumenty prawne (zwłaszcza pokazujące wspólną własność), dane karty kredytowej i banku, leki i wszelkie dokumenty dotyczące dzieci. Wiadomo, że czasami nie jest możliwym spakowanie oryginałów wymienionych dokumentów ale zawsze postaraj się mieć przynajmniej ich kopie. Zostaw torbę w bezpiecznym miejscu, na przykład z przyjacielem, krewnym lub ukrytą w tylko Tobie znanym miejscu.
• Wybierz bezpieczne miejsce, w którym Ty i dzieci będziecie mogli spędzić kilka dni, kiedy zajdzie taka potrzeba. Zaufani przyjaciele lub krewni mogą przyjść z pomocą i zaoferować Wam bezpieczną przystań w swoich domach.
• Rób dokładne notatki dotyczące przemocy skierowanej do Ciebie i dzieci. Pamiętaj o zapisywaniu dokładnych godzin i dat wszystkich ataków, jak rówież odniesionych obrażeń.

Co robić w razie ataku fizycznego.

• Zidentyfikuj poziom agresji partnera w danym momencie, abyś mogła ocenić ryzyko zagrożenia fizycznego dla siebie i swoich dzieci, zanim ono wystąpi.
• Jeśli jest możliwość – wyjdź / wyjdźcie z domu.
• Jeśli jednak dojdzie do ataku, jak najszybciej skieruj się do pomieszczenia lub miejsca w domu, gdzie jest najbezpieczniej. Unikaj kłótni w łazience, garażu czy kuchni, gdyż znajduje się tam mnóstwo przedmoitów, które mogą zostać użyte do zadania ran – należy także unikać pokoi bez zewnętrznego wyjścia. Najlepszym miejscem może okazać się korytarz, gdyż jest blisko drzwi wyjściowych, co potencjalnie ułatwi Ci ucieczkę. Dodatkowo, świadomość tego, że sąsiedzi łatwiej mogą usłyszeć odgłosy przemocy, w niektórych przypadkach może powstrzymać Twojego partnera od ataku.
• Podczas ataku stań się jak najmniejszym celem – najbezpieczniejszą jest pozycja embrionalna z rękoma chroniącymi głowę i twarz.
• Jeśli w domu są dzieci, nie biegnij w ich stronę, gdyż mogą odnieść obrażenia przypadkiem bądź celowo.

---

Ważne jest, aby wiedzieć, że nie wszystkie z powyższych sugestii będą odpowiednie dla każdego, a niektóre mogą nawet narazić Cię na większe ryzyko. Z tego powodu zachęcam Cię do zapoznania się z wymienionymi wskazówkami i skorzystania z tych, które są dla Ciebie najbardziej sensowne przy tworzeniu swojego planu bezpieczeństwa odpowiedniego dla Twojej konkretnej sytuacji.

Pozdrawiam

Zuzanna

• Facebook
• Instagram