Często zdarza się, że trudności emocjonalne są błędnie określane jako „kryzysy psychiczne”. Choć obie te sytuacje mogą być niezwykle trudne do przeżycia, ważne jest, aby je właściwie rozróżniać. Kryzys emocjonalny, taki jak intensywny smutek po stracie bliskiej osoby czy nagły stres związany z pracą, jest naturalną reakcją na trudne wydarzenia życiowe. Nie umniejsza to jego znaczenia, ale określanie go mianem kryzysu psychicznego może prowadzić do niepotrzebnego zamieszania. Kryzysy psychiczne mają zazwyczaj bardziej złożone podłoże i mogą wymagać profesjonalnej interwencji medycznej. Dlatego ważne jest, aby rozumieć różnice między tymi stanami i dostosować wsparcie do faktycznych potrzeb osoby w trudności.
Rozpoznanie, czy mamy do czynienia z kryzysem emocjonalnym, czy psychicznym, jest kluczowe dla zapewnienia odpowiedniego wsparcia.
Oto główne różnice, które pomogą Ci zrozumieć, z jakim kryzysem możesz mieć do czynienia:
1. Przyczyna:
- Kryzys emocjonalny: Najczęściej wywołany przez konkretne, nagłe wydarzenie, takie jak strata bliskiej osoby, rozwód, zwolnienie z pracy lub inne życiowe zmiany. Jest to reakcja na specyficzną sytuację, która powoduje intensywne emocje.
- Kryzys psychiczny: Może wynikać z długotrwałych problemów ze zdrowiem psychicznym, takich jak depresja, schizofrenia, zaburzenia lękowe, lub być wynikiem nagłego załamania psychicznego. Jest bardziej związany z wewnętrznym zaburzeniem funkcjonowania psychicznego niż z pojedynczym wydarzeniem.
2. Objawy emocjonalne i psychiczne:
- Kryzys emocjonalny: Dominuje intensywne przeżywanie emocji, takich jak smutek, złość, lęk lub frustracja. Osoba może wybuchać płaczem, być drażliwa, odczuwać bezradność, ale nadal jest w stanie utrzymywać kontakt z rzeczywistością i podejmować racjonalne decyzje.
- Kryzys psychiczny: Osoba może doświadczać dezorientacji, urojeń, halucynacji, a także skrajnych zmian nastroju, które wpływają na jej zdolność do logicznego myślenia. Kryzys psychiczny często prowadzi do trudności z percepcją rzeczywistości, co może zagrażać bezpieczeństwu osoby i wymagać pilnej interwencji specjalistycznej.
W obu rodzajach kryzysów – zarówno emocjonalnym, jak i psychicznym – może pojawić się silna potrzeba uwolnienia intensywnych emocji, która czasem prowadzi do zachowań autodestrukcyjnych, takich jak samookaleczanie. W przypadku kryzysu emocjonalnego, osoby mogą czuć się przytłoczone przez intensywne emocje, takie jak smutek, lęk czy złość, i szukają natychmiastowego sposobu na ich rozładowanie. Z kolei w kryzysie psychicznym, takie zachowania mogą wynikać z głębszych zaburzeń psychicznych, jak depresja czy zaburzenia osobowości, gdzie samookaleczanie staje się formą radzenia sobie z nieznośnym cierpieniem psychicznym. W obu przypadkach istotne jest, by zrozumieć, że te działania są sygnałem ogromnego cierpienia i potrzebują odpowiedniej interwencji, aby pomóc osobie w znalezieniu zdrowszych sposobów radzenia sobie z emocjami.
3. Wpływ na codzienne funkcjonowanie:
- Kryzys emocjonalny: Pomimo silnych emocji, osoba może nadal funkcjonować w życiu codziennym, choć może mieć trudności z koncentracją, snem lub podejmowaniem decyzji.
- Kryzys psychiczny: Osoba może nie być w stanie normalnie funkcjonować – pojawiają się problemy z utrzymywaniem relacji, wykonywaniem pracy lub podejmowaniem jakichkolwiek codziennych obowiązków. W skrajnych przypadkach osoba może być zagrożona samobójstwem lub samookaleczeniem.
4. Potrzebne wsparcie:
- Kryzys emocjonalny: Wsparcie emocjonalne od bliskich, interwencja terapeutyczna, a nawet krótkoterminowe sesje psychologiczne mogą pomóc osobie przetrwać ten czas. Kluczowe jest wysłuchanie, zrozumienie i wsparcie w radzeniu sobie z trudnościami emocjonalnymi.
- Kryzys psychiczny: Zazwyczaj wymaga interwencji specjalisty zdrowia psychicznego, takiego jak psycholog, psychiatra czy terapeuta, a w niektórych przypadkach także leczenia farmakologicznego lub hospitalizacji. Kryzys psychiczny może zagrażać życiu i wymaga intensywniejszych działań terapeutycznych.
5. Czas trwania:
- Kryzys emocjonalny: Zazwyczaj jest krótkotrwały, a jego intensywność maleje, gdy sytuacja zostaje rozwiązana lub dana osoba otrzymuje wsparcie emocjonalne.
- Kryzys psychiczny: Może trwać dłużej i wymagać długoterminowej terapii. Często jest częścią większych problemów zdrowia psychicznego, które mogą trwać miesiącami lub latami.
Jeśli zastanawiasz się, jak rozpoznać, z którym kryzysem masz do czynienia, ważne jest, aby zwrócić uwagę na kontekst sytuacji oraz objawy, które osoba prezentuje. W przypadku wątpliwości lub gdy sytuacja wydaje się poważna, zawsze warto skonsultować się z profesjonalistą zdrowia psychicznego.
Więcej o różnicach między kryzysem emocjonalnym, a psychicznym znajdziesz w tym artykule.
Pozdrawiam,
Zuzanna Gąsienica
Zapisz się na newsletter i odbierz e-book.
„Otwarte rozmowy o samobójstwie w pracy socjalnej”
Dowiedz się, jak profesjonalnie i z empatią podejść do trudnych tematów, takich jak ryzyko samobójstwa.
Zgłęb praktyczne metody diagnozy i interwencji i zyskaj pewność siebie w rozmowach, które mogą uratować życie.
Nie czekaj. Dołącz do społeczności profesjonalistów, którzy chcą zrobić różnicę.
Wpisz swój email poniżej i zacznij od razu!
Pobierając nasz e-book, wyrażasz zgodę na dołączenie do „Newslettera Zawodowego Pomagacza”. Będziemy przesyłać Ci wartościowe informacje, wskazówki oraz aktualności związane z zawodową pomocą i rozwojem osobistym. Gwarantujemy, że Twoje dane pozostaną chronione i nie zostaną udostępnione osobom trzecim. Masz również pełną kontrolę nad swoją subskrypcją – w każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania wiadomości, korzystając z linku do wypisania się znajdującego się w stopce każdego e-maila.
Podobne artykuły.
Zuzanna Gąsienica
SZKOLENIA I KONSULTACJE Z PROBLEMATYKI SAMOBÓJSTW
Zuzanna Gąsienica 