Skupienie się na jednym aspekcie problemu może nas kosztować skuteczność.
W pracy z osobami w kryzysie niezwykle istotne jest, aby nie skupiać się tylko na jednym wymiarze problemu, z jakim dana osoba się zmaga. Często, kiedy mamy do czynienia z sytuacjami kryzysowymi, tendencją może być chęć szybkiego rozwiązania problemu bez zrozumienia szerszego kontekstu.
Jednak, co jest ważniejsze to podejście holistyczne w pracy z kryzysem, które pozwala spojrzeć na osobę w całości – biorąc pod uwagę jej ciało, umysł, emocje, relacje oraz kontekst społeczny. Tylko wtedy możliwe jest zrozumienie pełnego obrazu trudności, z jakimi mierzy się klient. W tym artykule omówimy, dlaczego takie podejście jest kluczowe oraz, jakie mogą być skutki pomijania holistycznej perspektywy w pracy z osobą w kryzysie.
1. Holistyczne podejście uwzględnia fizyczne, psychiczne i emocjonalne aspekty osoby w kryzysie
Pierwszym i podstawowym powodem, dla którego podejście holistyczne w pracy z kryzysem jest tak ważne, jest to, że pozwala uwzględnić wszystkie wymiary życia klienta. Kryzys często dotyka nie tylko jednej sfery życia, ale jest wielowymiarowy. Osoba w kryzysie może cierpieć zarówno psychicznie, jak i fizycznie, a także przeżywać silne emocje, takie jak lęk, złość czy smutek. Tylko poprzez zrozumienie, że ciało, umysł i emocje są ze sobą ściśle powiązane, możemy zaoferować realną pomoc.
Przykład: osoba, która przeżywa kryzys zdrowotny, może jednocześnie zmagać się z depresją wynikającą z obaw o przyszłość oraz ze stresem związanym z leczeniem. Nie patrząc na osobę holistycznie, moglibyśmy skupić się tylko na jednym aspekcie, np. leczeniu fizycznym, ignorując równocześnie jej stan emocjonalny, co może prowadzić do pogłębienia problemu.
2. Podejście holistyczne w pracy z kryzysem pomaga odkryć ukryte przyczyny
Często kryzysy, które wydają się być jednowymiarowe, mają swoje korzenie w wielu aspektach życia. Problemy emocjonalne mogą wpływać na zdrowie fizyczne, a stres związany z sytuacjami życiowymi może prowadzić do zaburzeń psychicznych. Podejście holistyczne pozwala zrozumieć, że kryzys może mieć głębsze, ukryte przyczyny, które nie są widoczne na pierwszy rzut oka.
Przykład: Klient zgłasza się z poważnym stresem w pracy, ale holistyczna analiza jego sytuacji ujawnia, że ten stres jest tylko objawem głębszego problemu – może chodzić o brak wsparcia emocjonalnego w życiu osobistym czy nieprzetworzoną traumę z przeszłości, która teraz eskaluje pod wpływem stresujących warunków zawodowych. Bez holistycznego spojrzenia na sytuację, pomocnik może przegapić te ważne aspekty.
3. Holistyczne spojrzenie na klienta umożliwia dostosowanie indywidualnego planu wsparcia
Każda osoba w kryzysie jest inna i ma inne potrzeby. Holistyczne podejście pozwala na indywidualne dostosowanie planu wsparcia, uwzględniającego specyficzne potrzeby klienta. Zamiast stosować jedno rozwiązanie dla wszystkich, dzięki holistycznej analizie możemy stworzyć plan pomocy, który będzie odpowiadał na wszystkie aspekty życia osoby w kryzysie – od zdrowia fizycznego, przez psychikę, aż po relacje społeczne.
Przykład: Osoba w kryzysie związanym z żałobą może potrzebować wsparcia emocjonalnego w postaci terapii, ale również może wymagać pomocy w codziennym funkcjonowaniu, np. organizacji czasu czy zdrowego stylu życia. Dzięki holistycznemu podejściu można skupić się nie tylko na emocjach, ale także na praktycznych aspektach życia.
4. Holistyczne podejście pozwala uniknąć fragmentacji interwencji
Jednym z głównych problemów w pracy z osobami w kryzysie jest fragmentacja interwencji. Jeśli specjalista nie patrzy na osobę całościowo, może próbować rozwiązać tylko jeden aspekt problemu, co prowadzi do krótkotrwałych i nieskutecznych wyników. Holistyczne podejście pozwala unikać takiej fragmentacji, zapewniając, że pomoc jest kompleksowa i obejmuje wszystkie kluczowe elementy życia osoby w kryzysie.
Przykład: Osoba, która doświadcza kryzysu finansowego, może również zmagać się z problemami zdrowotnymi i emocjonalnymi wynikającymi ze stresu. Skupiając się tylko na problemie finansowym, pomocnik może przegapić fakt, że klient potrzebuje także wsparcia psychologicznego, aby lepiej radzić sobie ze stresem, co w dłuższej perspektywie może poprawić jego zdolność do zarządzania finansami.
5. Holistyczne podejście w pracy z kryzysem wzmacnia relację z klientem
Wreszcie, podejście holistyczne wzmacnia relację między pomagaczem a klientem. Klient czuje się bardziej zrozumiany i doceniony, gdy pomocnik patrzy na niego całościowo, a nie tylko przez pryzmat jednego problemu. Taka relacja oparta na zaufaniu sprzyja lepszym efektom interwencji i buduje fundament pod długoterminową współpracę.
Przykład: Klient, który doświadcza problemów emocjonalnych, poczuje się bardziej zrozumiany, jeśli pomocnik zapyta go także o inne aspekty życia, takie jak zdrowie fizyczne, relacje czy praca. Dzięki temu klient ma poczucie, że jego sytuacja jest rozumiana w pełnym kontekście, co buduje zaufanie i otwartość na dalsze działania.

Co się dzieje, gdy nie patrzymy na osobę holistycznie?
Kiedy ignorujemy podejście holistyczne, ryzykujemy, że nasza pomoc będzie niekompletna, a klient nie otrzyma wsparcia, którego naprawdę potrzebuje. Skupienie się tylko na jednym aspekcie problemu może prowadzić do pominięcia innych kluczowych czynników, które wpływają na sytuację kryzysową, i które w dłuższej perspektywie mogą kryzys pogłębiać.
Skutki mogą być różne: od krótkotrwałej poprawy, przez powracające kryzysy, aż po pogorszenie stanu zdrowia fizycznego lub psychicznego klienta.
Osoby, które nie czują się wysłuchane w pełnym kontekście swojego życia, mogą odczuwać frustrację i rezygnację z dalszej pomocy. Ponadto, brak uwzględnienia wszystkich aspektów życia klienta może prowadzić do powtarzających się problemów, które będą wymagać interwencji w przyszłości.
Podejście holistyczne w pracy z kryzysem to klucz do skutecznej, długoterminowej pomocy. Uwzględnienie wszystkich aspektów życia klienta – fizycznych, psychicznych, emocjonalnych i społecznych – pozwala na bardziej trafne diagnozy, skuteczniejsze interwencje i budowanie relacji opartych na zaufaniu. Patrzenie na klienta całościowo jest nie tylko bardziej efektywne, ale także bardziej ludzkie, co sprawia, że pomoc nabiera większej wartości i przynosi lepsze rezultaty.
Pozdrawiam
Zuzanna Gąsienica

Zapisz się na newsletter i odbierz e-book.
„Otwarte rozmowy o samobójstwie w pracy socjalnej”
Dowiedz się, jak profesjonalnie i z empatią podejść do trudnych tematów, takich jak ryzyko samobójstwa.
Zgłęb praktyczne metody diagnozy i interwencji i zyskaj pewność siebie w rozmowach, które mogą uratować życie.
Nie czekaj. Dołącz do społeczności profesjonalistów, którzy chcą zrobić różnicę.
Wpisz swój email poniżej i zacznij od razu!
Pobierając nasz e-book, wyrażasz zgodę na dołączenie do „Newslettera Zawodowego Pomagacza”. Będziemy przesyłać Ci wartościowe informacje, wskazówki oraz aktualności związane z zawodową pomocą i rozwojem osobistym. Gwarantujemy, że Twoje dane pozostaną chronione i nie zostaną udostępnione osobom trzecim. Masz również pełną kontrolę nad swoją subskrypcją – w każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania wiadomości, korzystając z linku do wypisania się znajdującego się w stopce każdego e-maila.

Rozwijaj swoje umiejętności i pewność siebie: zarezerwuj sesję superwizji lub konsultacji przypadku ze mną, aby przekształcić wyzwania zawodowe w możliwości wzrostu i skuteczniejszej pomocy.
Podobne artykuły.
Zuzanna Gąsienica
SZKOLENIA I KONSULTACJE Z PROBLEMATYKI SAMOBÓJSTW

