Rozmowy na temat samobójstwa często budzą głęboki niepokój, zarówno wśród klinicystów, jak i osób, które nie są specjalistami w dziedzinie zdrowia psychicznego. Istnieją przekonania, które potęgują ten dyskomfort i mogą przyczyniać się do unikania tego trudnego, choć niezwykle ważnego tematu.
Pierwsze z nich to przekonanie, że samobójstwo jest tematem tabu, który nie powinien być poruszany ze względu na jego wrażliwość. Drugie zakłada, że samo mówienie o samobójstwie może zasugerować lub zainspirować osobę do podjęcia takiej próby. Trzecie zaś dotyczy wątpliwości co do własnych kompetencji w prowadzeniu rozmów o samobójstwie, zwłaszcza gdy jesteśmy np. opiekunami lub wolontariuszami, a nie klinicystami.
Każde z tych przekonań, choć może mieć swoje korzenie w rzeczywistych obawach, często stanowi barierę w otwartej komunikacji i efektywnej pomocy osobom w kryzysie. W dalszej części artykułu przyjrzymy się tym przekonaniom bardziej szczegółowo, starając się zrozumieć ich źródła i pokazać, jak można je przezwyciężyć, aby lepiej wspierać osoby potrzebujące wsparcia.
Samobójstwo, jako temat tabu.
Pierwsze przekonanie, które znacząco wpływa na dyskusje o samobójstwie, to postrzeganie tego tematu jako tabu. Pochodzi ono z głęboko zakorzenionych norm kulturowych i społecznych, które często traktują samobójstwo jako temat niewłaściwy lub nieodpowiedni do otwartej dyskusji. W wielu społeczeństwach, zarówno z przyczyn religijnych, jak i moralnych, samobójstwo jest otoczone stigmą, co prowadzi do milczenia i braku otwartości w rozmowach na ten temat.
Takie podejście może znacząco utrudniać skuteczną prewencję samobójstw. Przekonanie o tabu sprawia, że osoby doświadczające myśli samobójczych mogą czuć się izolowane i niezrozumiane, co zwiększa ich cierpienie i ogranicza dostęp do potrzebnego wsparcia. Brak otwartych dyskusji o samobójstwie ogranicza także możliwości edukacji społecznej na temat znaków ostrzegawczych i dostępnych metod pomocy, co jest kluczowe dla wczesnej interwencji i zapobiegania tragediom.
Mówienie o samobójstwie może podsunąć komuś pomysł.
Drugie przekonanie, które często paraliżuje możliwość rozmów o samobójstwie, to obawa, że poruszanie tego tematu może zainspirować osobę do podjęcia próby samobójczej. Jest to wynik szeroko rozpowszechnionego mitu, zgodnie z którym mówienie o samobójstwie może być postrzegane jako podsuwanie pomysłu lub zachęcanie do jego realizacji. Taka perspektywa powoduje, że zarówno profesjonaliści, jak i bliscy osoby doświadczającej kryzysu, mogą unikać tego tematu, obawiając się, że ich słowa mogą zaszkodzić zamiast pomóc.
Jednak badania i praktyka kliniczna pokazują, że otwarte dyskusje o myślach samobójczych mogą mieć efekt przeciwny – pozwalają osobom w kryzysie wyrazić swoje uczucia i obawy, co jest pierwszym krokiem do uzyskania pomocy i wsparcia. W rzeczywistości, pytanie o myśli samobójcze często przynosi ulgę osobom, które je mają dając im przestrzeń do wyrażenia swojego bólu w bezpiecznym środowisku. Rozmowa ta może również pomóc specjalistom i opiekunom w ocenie ryzyka samobójczego oraz w ustaleniu najbardziej odpowiednich kroków interwencyjnych.
Brakuje mi kompetencji, żeby poruszać ten temat.
Trzecie przekonanie dotyczy obaw związanych z własnymi kompetencjami do prowadzenia rozmów o samobójstwie, szczególnie wśród osób niebędących profesjonalnymi terapeutami, czy klinicystami z zakresu zdrowia psychicznego, takich jak np. opiekunowie, czy wolontariusze. Wielu z nich obawia się, że nie mają wystarczających umiejętności, wiedzy, czy odpowiedniego przeszkolenia, aby skutecznie i bezpiecznie rozmawiać z osobami doświadczającymi myśli samobójczych. Ta niepewność może prowadzić do unikania tego tematu, co z kolei może pozostawić osoby w kryzysie bez potrzebnego wsparcia.
Jednakże, rozmowa o samobójstwie nie musi być domeną wyłącznie specjalistów zdrowia psychicznego. Opiekunowie, wolontariusze, pielęgniarki środowiskowe, czy pracownicy socjalni często mają znacznie częstszy kontakt z osobami, które mogą znajdować się w kryzysie. Edukacja i podstawowe szkolenie w zakresie rozpoznawania sygnałów ostrzegawczych oraz sposobów reagowania mogą znacznie zwiększyć pewność siebie zawodowych pomagaczy, umożliwiając im skuteczne niesienie pierwszej pomocy emocjonalnej.
Podsumowując, przełamanie przekonań, które utrudniają otwarte rozmowy o samobójstwie, jest niezbędne dla skutecznej prewencji i wsparcia osób w kryzysie. Rozmawianie o samobójstwie nie powinno być tematem tabu, nie powinno także być postrzegane jako zachęta do takich działań. Co więcej, istotne jest, aby każdy, nie tylko specjaliści, mógł czuć się kompetentny do prowadzenia takich dialogów, szczególnie osoby mające regularny kontakt z potencjalnie zagrożonymi jednostkami, jak opiekunowie czy pielęgniarki środowiskowe.
Edukacja i odpowiednie szkolenie mogą wyposażyć każdego w narzędzia potrzebne do skutecznego reagowania i niesienia pomocy. Wzmocnienie umiejętności komunikacyjnych i zrozumienie, jak rozmawiać o samobójstwie, może uratować życie. Zachęcamy wszystkich, niezależnie od profesji, do zdobycia tych umiejętności i aktywnego zaangażowania się w działania na rzecz prewencji samobójstw. Każda rozmowa może mieć znaczenie, a każdy z nas może przyczynić się do zmniejszenia liczby samobójstw, wspierając osoby znajdujące się w potrzebie.
Pozdrawiam,
Zuzanna Gąsienica
Zapisz się i pobierz e-book.
„Otwarte rozmowy o samobójstwie w pracy socjalnej”
Dowiedz się, jak profesjonalnie i z empatią podejść do trudnych tematów, takich jak ryzyko samobójstwa.
Zgłęb praktyczne metody diagnozy i interwencji i zyskaj pewność siebie w rozmowach, które mogą uratować życie.
Nie czekaj. Dołącz do społeczności profesjonalistów, którzy chcą zrobić różnicę.
Wpisz swój email poniżej i zacznij od razu!
Pobierając nasz e-book, wyrażasz zgodę na dołączenie do „Newslettera Zawodowego Pomagacza”. Będziemy przesyłać Ci wartościowe informacje, wskazówki oraz aktualności związane z zawodową pomocą i rozwojem osobistym. Gwarantujemy, że Twoje dane pozostaną chronione i nie zostaną udostępnione osobom trzecim. Masz również pełną kontrolę nad swoją subskrypcją – w każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania wiadomości, korzystając z linku do wypisania się znajdującego się w stopce każdego e-maila.
Rozwijaj swoje umiejętności i pewność siebie: zarezerwuj sesję superwizji lub konsultacji przypadku ze mną, aby przekształcić wyzwania zawodowe w możliwości wzrostu i skuteczniejszej pomocy.
Podobne artykuły.
Zuzanna Gąsienica
SZKOLENIA I KONSULTACJE Z PROBLEMATYKI SAMOBÓJSTW
Zuzanna Gąsienica 